PROJEKT ŚCIEŻKI EDUKACYJNEJ
Przyrodniczo-historycznej na górze Jawor w Wysowej
1.PROJEKT ZAGOSPODAROWANIA TERENU
Całość założenia została podzielona na kilka elementów zależnie od pełnionej funkcji.
Ścieżka prowadząca na szczyt góry Jawor została podzielona tematycznie na cztery główne odcinki, na których znajdziemy tablice informacyjne odpowiadające przygotowanej narracji dla każdego odcinka. Podczas wycieczki zostaną one zaprezentowane w formie info grafik, zdjęć i tekstu w języku Polskim , Angielskim i Słowackim informacje dotyczące :
-fauny i flory lasów nadleśnictwa Łosie oraz aspektów dotyczących gospodarki leśnej
-historii Konfederacji Barskiej wraz z plenerową ekspozycją na szczycie góry Jawor
-historii bitwy pod Wysową w 1772
-informacji o śladach wojen w okolicy Wysowej wraz z opisem pozostałości stanowiska moździerzowego, na sąsiadującym pagórku.
Dla uatrakcyjnienia spaceru przygotowana została również gra terenowa.
1.1 Strefa wejściowa :
Strefa wejściowa wyposażona została w elementy małej architektury; w jej skład wchodzą: dwie wiaty, dwa paleniska, zabudowana toaleta przenośna typu ToiToi oraz miejsce postojowe dla trzech samochodów. Miejsce to ma służyć odpoczynkowi na świeżym powietrzu, spotykaniu z rodziną i znajomymi, z możliwością bezpiecznego zapalenia ogniska również przy niesparzającej pogodzie w jednej z wiat. Jedną z dwóch wiat przygotowano w taki sposób aby możliwe było przeprowadzenie prelekcji dla zorganizowanych wycieczek, klas szkolnych, praktyk studenckich oraz częstych pielgrzymek na górę Jawor. W strefie wejściowej przygotowano tablicę z mapą ścieżki i drogowskazy wskazujące przebieg ścieżki przyrodniczo-historycznej. Wszystkie elementy zaprojektowano w formie nawiązującej do architektury regionu – główny budulec stanowi drewno uzupełnione o elementy kamienne. Całość została otoczona płotem.
1.2 Początek ścieżki przyrodniczo – historycznej :
Ten fragment prowadzi szeroką leśną drogą, która w pewnym momencie odbija w prawo i ostro wspina się w górę, aby kawałek dalej znów stać się przyjemnym leśnym traktem. W każdym przypadku za większym podejściem została zaprojektowana ławka, aby starsi odwiedzający mogli odpocząć. Mijając ostatnią tablicę, skręcamy w prawo , znowu pod górkę. Na tym odcinku znajdują się 3 ławki.
1.3 Część przyrodnicza ścieżki :
Pierwszy odcinek ścieżki dotyczy fauny i flory nadleśnictwa Łosie. Na tym odcinku przewidzianych zostało siedem dużych tablic informacyjnych wraz z trzema drewnianymi rzeźbami na których przedstawiony zostanie Orlik Krzykliwy , Ryś i Niedźwiedź. Na tym odcinku odwiedzający dowie się również jak wygląda gospodarka leśna w lasach Beskidu, jak ewoluował krajobraz na przestrzeni wieków i jakie główne gatunki drzew występują w miejscu które zwiedzamy. Ten fragment prowadzi szeroką leśną drogą, która w pewnym momencie odbija w prawo i ostro wspina się w górę, aby kawałek dalej znów się przyjemnym leśnym traktem. W każdym przypadku za większym podejściem została zaprojektowana ławka, aby starsi odwiedzający mogli odpocząć. Mijając ostatnią tablicę, skręcamy w prawo , znowu pod górkę. Na tym odcinku znajdują się 3 ławki.
1.4 Brama – początek części historycznej ścieżki :
Dochodzimy do miejsca w którym zmienia się narracja. W tym miejscu znajdujemy się już na fragmencie historycznym ścieżki. Zwiedzającego wita brama, z tablicą informacyjną wprowadzającą do tematu historii Konfederacji Barskiej.
1.5 Część historyczna ścieżki – Konfederacja Barska :
Na tym odcinku szerokiej, płaskiej drogi leśnej znajdziemy jedenaście dużych tablic informacyjnych prezentujących informację o początkach Konfederacji, jej działalności w Beskidzie niskim…itp. Po bardzo łagodnym odcinku skręcamy w prawo. Zmierzamy pod górkę aby dojść do charakterystycznego zakrętu.
1.6 Część historyczna ścieżki – Kazimierz Pułaski do 1770r. :
To miejsce poświęcona jest postaci Kazimierza Pułaskiego, jego życiu do roku 1770. Na charakterystycznym zakręcie umieszczona dwie tablice wraz ławką. Od tego miejsca czeka na odwiedzających najtrudniejsza i najostrzejsza wspinaczka. Jednak ten fragment nie jest zbyt długi
1.7 Wejście do obozu Konfederatów:
Podchodząc szeroka leśną drogą , oczom zwiedzających pokaże się budka strażnicza, w tle wyłania się fragment zrekonstruowanej kurtyny otoczonej koniami fryzyjskimi i innymi przeszkodami stosowanymi w tamtych czasach. To miejsce w którym zaczyna się obóz Konfederatów na górze Jawor i fragment ścieżki mu poświęcony. Zwiedzający jest już na płaskim odcinku ścieżki, i od tej pory wycieczka nie będzie wymagała już żadnego większego wysiłku.
1.8 Kurtyny:
Zrekonstruowana został fragment kurtyna w miejscu wejścia do obozu. Ze względu na przebiegającą granice Polsko – Słowacką, zostało to zrobione tylko na części polskiej.
1.9 Część historyczna ścieżki – Obóz Konfederatów na górze Jawor :
Na tym odcinku zlokalizowano trzynaście tablic informacyjnych. Są one mniejsze niż tablice oglądane do tej pory i są dwustronne. Tematyka tablic jest bogata. Odwiedzający dowie się między innymi : jak wyglądał obóz, czym są kurtyny, jak przebiegają badania obozu, czym walczono… itd. Opracowanie tej części zawiera szereg informacji, zdjęć i rysunków.
1.10 Fantomy namiotów :
Fragment pokazujący ułożenie namiotów w obozie , zaprezentowany w formie fantomów. Ścieżka prowadzona jest miedzy nimi , aby za chwilę odbić w prawo, gdzie jesteśmy już bardzo blisko głównego punktu wycieczki.
1.11 Kurtyny:
Po odbiciu w prawo , zmierzamy w stronę działobitni. Jednego z najważniejszych punktów na ścieżce. Po lewej stronie towarzyszy nam niska kurtyna, wzdłuż której idziemy. Drewniane belki po kilkunastu metrach stają się pełna barierą. W tym specyficznym „wnętrzu” otoczonym trzema ścianami z drewna umieszczony został postument Kazimierza Pułaskiego. Jest również miejsce dla krzyża, który zyskał nowa formę.
1.12 Działobitnia :
Miejsce to zostało wyposażone w kosze okopowe, w swojej formie takie, jakich używano aby chronić się przed ostrzałem nieprzyjaciela. W tym miejscu Zwiedzający zobaczy również replikę działa.
1.13 Część historyczna ścieżki – Bitwa :
Opuszczamy działobitnię i ścieżką udajemy się na dół. Ten odcinek, opowie o historii bitwy pod Wysową w 1772 r. Na tym odcinku zlokalizowano cztery tablice, które przybliżą ten fragment historii. Początkowo ścieżka łagodnie meandruje miedzy drzewami , aby przy końcowym jej fragmencie połączyć się z istniejącą drogą leśną. W miejscu skrzyżowania, możemy udać się w lewo w stronę łąki , z fenomenalnym widokiem na góry Beskidu Niskiego: Lackową, Ostry wierch, Cegielkę. Przy samej granicy ze Słowacją, na skraju łąki została zlokalizowana czwarta i ostatnia tablica.
1.14 Część historyczna ścieżki – Kazimierz Pułaski po 1770r. :
Będąc na skrzyżowaniu, zwiedzający może zdecydować się pójść w prawo. Na tym odcinku dowie się o dziejach Kazimierza Pułaskiego po roku 1770. Zlokalizowane zostały tutaj cztery duże tablice przybliżające ten okres w jego życiu. Dochodzimy do skrzyżowania ścieżek. Skręcając w lewą stronę trafimy na kolejną porcję informacji.
1.15 Część historyczna ścieżki – ślady wojen w okolicy Wysowej :
Ten odcinek poświęcony jest śladom wojen w okolicy Wysowej. Znajdują się na nim cztery tablice poruszające tematy fortyfikacji Beskidu Niskiego, zarysu działań wojennych I i II wojny światowej w okolicy. Końcowym punktem ścieżki jest pozostałość stanowiska moździerzowego z okresu II wojny światowej. Z tego miejsca zawracamy by ponownie znaleźć się na skrzyżowaniu.
1.16 Łącznik, powrót do początku ścieżki historycznej:
Będąc na skrzyżowaniu, udajemy się ścieżką na wprost. Po przejściu kilkuset metrów znajdziemy się na początku ścieżki historycznej. Z tego miejsca znanym już odcinkiem przyrodniczym możemy wrócić do strefy wejściowej.
Elementy małej architektury. Opracowane zostało 26 elementów małej architektury rozmieszczonych na całej długości ścieżki.
Wieża będzie zlokalizowana nieopodal szczytu góry Jawor, w miejscu najbardziej dogodnym ze względu na aspekty krajobrazowe i archeologiczne.
Projekt może być zrealizowany w ramach zapisów Ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach która przewiduje budowę tego typu obiektów na terenach leśnych.
Przesłonę wokół wieży można wykorzystać jako dalszy ciąg ekspozycji, można zamontować tu dodatkowe wydruki wiekoformatowe, a w zaprojektowanych oknach strzelniczych można umieścić widok na dawny krajobraz, który różnił się od współczesnego dużo mniejszą lesistością i użytkowaniem gruntu w celach rolnych.
W ramach koncepcji została wykonana dokumentacja Geotechniczna. Posadowienie obiektu powinno być zgodne z opracowaniem.
Forma wieży nawiązuje do rozwiązań architektury drewnianej regionu Beskidu Niskiego w szczególności odnosi się do obiektów sakralnych. Jest to forma będąca fuzją dzwonnicy w Bereście, dzwonnicy ze Zdyni i form które możemy zobaczyć na cmentarzu wojennym na Rotundzie.
Wirtualny spacer po wieży widokowej
Na potrzeby ścieżki edukacyjnej zostały stworzone 54 unikalne grafiki. Grafiki prezentują przyrodę , historię , badania archeologiczne obozu konfederatów oraz dodatkowo stanowisko moździerzowe z czasów II wojny światowej. Każda z tablic otwierających poszczególny dział posiada własną inskrypcję.
W poszukiwaniu tajnych planów Konfederatów.
Na temat obozu mamy skrawki informacji , ale czasem ze skrawków można złożyć całość.
Zadanie przeznaczone jest dla bacznych obserwatorów i nie jest łatwe !
Na każdym z dziewięciu okienek znajduje się fragment z jakiejś tablicy, którą spotkamy na trasie ścieżki. Baczny obserwator musi rozpoznać który to fragment i wpisać numer tablicy. Suma numerów z każdego pola da nam trzycyfrowy wynik, dzięki któremu zwiedzający będzie mógł odebrać pamiątkowy, imienny certyfikat na specjalnie przygotowanej do tego celu stronie internetowej – www.wysowa1770.pl.
Na kazdym z dziewieciu okienek znajduje sie fragment z jakiejś tablicy, którą spotkamy na trasie ścieżki. Baczny obserwator musi rozpoznać który to fragment i wpisać numer tablicy.
W tym miejscu przewidziane zostały dwa scenariusze.
SCENARIUSZ - 1
Podany wynik jest poprawny!
Na stronie wyświetla się pole umozliwaiające wpisanie imienia, nazwiska lub nicku. Po zatwierdzeniu strona automatycznie wygeneruje imienny certyfikat ukończenia zadania w formie ładnej grafiki pamiatkowej z imieniem i nazwiskiem lub nickiem. Żadne informacje nie sa zbierane przez stronę, brak plików cookies. Najprościej jak sie da
SCENARIUSZ - 2
Podany wynik jest niepoprawny!
Jezeli suma będzie niepoprawna… warto sprobować jeszcze raz 🙂
Strona poza możliwością wpisania wyniku będzie pokazywała też licznik pozytywnych ukończeń zadania.
W prezentowaej formie zostanie przygotowaych kilka zestawów kafelków , które beda generowały inną sumę. Ale algorytm sprawdzający na stronie www będzie znał wynik z każdego zestawu.
Jako rozwiniecie tej koncepcji , proponuje się stworzenie prostej gry dla telefonu komórkowego – w prostej formie przeglądarkowej zamieszczonej na stronie www.wysowa1770.pl/gra , gdzie kafelki będa ładowane losowo. Umozliwi to wygenerowanie różnego zestawu do rozpoznania dla każdego uczestnika. Przykładowo: każdy uczestnik wycieczki szkolnej dostanie inny , indywidualny zestaw miniatur, i kazdy otrzyma inną sumę. Zapobiegnie to wielokrotnemu używaniu tego samego wyniku aby zdobyć certyfikat. Strony można tez użyć marketingowo lub stworzyć na niej swoiste kompedium o miejscu, historii i przyrodzie tego miejsca.